Tổ chức tín dụng có vai trò vô cùng quan trọng, đó là đảm bảo huy động vốn một cách đầy đủ, kịp thời. Các doanh nghiệp tại Việt Nam hiện nay thường lựa chọn hình thức huy động này bởi đây là hình thức có chi phí huy động thấp nhất.
Tổ chức tín dụng được phân làm 2 loại: Ngân hàng và Tổ chức tín dụng phi ngân hàng.
Ngân hàng là hình thức tổ chức tín dụng được phép thực hiện toàn bộ hoạt động ngân hàng cũng như những hoạt động kinh doanh liên quan khác. Các loại hình ngân hàng được phân loại theo tính chất và mục tiêu hoạt động, bao gồm: ngân hàng thương mại, ngân hàng phát triển, ngân hàng đầu tư, ngân hàng chính sách, ngân hàng hợp tác và một số loại hình ngân hàng khác ít phổ biến hơn.
Hoạt động ngân hàng là hoạt động kinh doanh tiền tệ và dịch vụ ngân hàng với nội dung thường gặp nhất đó là nhận tiền gửi, sau đó dùng số tiền gửi này để cấp tín dụng hoặc cung ứng những dịch vụ thanh toán khác.
Tổ chức tín dụng phi ngân hàng là loại hình tổ chức tín dụng được thực hiện một hoặc một số hoạt động ngân hàng theo quy định của Luật này, ngoại trừ những hoạt động nhận tiền gửi của cá nhân và cung ứng các dịch vụ thanh toán qua tài khoản của khách hàng. Phân loại của các tổ chức tín dụng phi ngân hàng bao gồm các công ty tài chính, công ty cho thuê tài chính và các tổ chức tín dụng phi ngân hàng khác.
Công ty cho thuê tài chính được biết đến là loại hình công ty tài chính hoạt động với nội dung chính là cho thuê tài chính theo quy định của Luật này. ( Cụ thể tại Khoản 4 Điều 4 Luật Các tổ chức tín dụng năm 2010)
Một tổ chức tín dụng có các hoạt động chủ yếu đó là:
Huy động vốn: bao gồm các hoạt động nhận tiền gửi, phát hành giấy tờ có giá, vay vốn giữa các tổ chức tín dụng, vay vốn của Ngân hàng nhà nước.
Cấp tín dụng cho các tổ chức, cá nhân dưới hình thức cho vay, chiết khấu thương phiếu và các loại giấy tờ có giá khác, các hoạt động bảo lãnh và cho thuê tài chính.
Dịch vụ thanh toán và ngân quỹ: bao gồm các hoạt động Mở tài khoản, Dịch vụ ngân quỹ, Dịch vụ thanh toán, tham gia vào các hệ thống thanh toán.
Một số hoạt động khác của các tổ chức tín dụng: Góp vốn, mua cổ phần, Tham gia thị trường tiền tệ, Kinh doanh ngoại hối và vàng, Nghiệp vụ uỷ thác và đại lý, Kinh doanh bất động sản, Kinh doanh và dịch vụ bảo hiểm, Dịch vụ tư vấn…
Theo Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật các tổ chức tín dụng (2004), Việt Nam hiện nay tồn tại loại tổ chức tín dụng sau: Tổ chức tín dụng nhà nước, Các ngân hàng thương mại cổ phần đô thị, Các ngân hàng thương mại cổ phần nông thôn, Các chi nhánh ngân hàng nước ngoài, Các ngân hàng liên doanh, Các công ty tài chính, Các công ty cho thuê tài chính, Văn phòng đại diện ngân hàng nước ngoài, Ngân hàng 100% vốn đầu tư nước ngoài.
