Có thể nói, 2019 là một năm SHB đã có những bước tăng trưởng khá đột biến. Tại thời điểm cuối năm 2019 tổng tài sản của SHB đạt gần 365.643 tỷ đồng, tăng 13% so với đầu năm. Vốn điều lệ năm qua được tăng thêm 21% lên mức 14.550 tỷ đồng. Khoản lãi, phí phải thu của SHB mặc dù giảm 9% song vẫn duy trì ở mức rất cao với 8.293 tỷ đồng.
Trong năm 2019, nhà băng này ghi nhận tới 7.890 tỷ đồng thu nhập lãi thuần, tăng mạnh 42% so với năm 2018. Cũng trong năm vừa qua, SHB đặt mục tiêu lợi nhuận trước thuế hợp nhất đạt 3.068 tỷ đồng. Với kết quả đạt được là 3.078 tỷ đồng, nhà băng này cũng vừa đủ hoàn thành chỉ tiêu đề ra.
Mặc dù báo lãi lớn, song SHB là một trong những cổ phiếu ngân hàng có “sức ì” nhất khi chỉ tăng nhẹ 5,8% trong vòng 1 năm qua và không thể lên nổi mệnh giá khi cứ èo uột quanh mức 8.000 đồng/cổ phiếu.
Câu chuyện cổ phiếu nằm dưới mệnh giá quá lâu cũng khiến không ít cổ đông của SHB bức xúc và chất vấn bầu Hiển tại Đại hội cổ đông hồi tháng 4 vừa qua. Đáp lại, vị Chủ tịch này cho rằng, giá trị cổ phiếu sẽ tăng theo đúng với kết quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng.
Đã vậy, SHB còn lên kế hoạch tăng vốn thêm hơn 5.500 tỷ để lên mức 17.570 tỷ đồng bằng hai phương án là phát hành 252,6 triệu cổ phiếu trả cổ tức tỷ lệ 21% và phát hành hơn 300 triệu cổ phiếu tỷ lệ 4:1, trong khi các cổ đông lại mong chờ cổ tức bằng tiền mặt.
Lý giải về kế hoạch này, ông Hiển cho hay, tất cả ngân hàng đều đang hướng tới Basel 2 để nâng cao năng lực tài chính. SHB cũng không ngoại lệ và quyết tâm đến năm 2020 sẽ đạt chuẩn này. Do vậy, một trong những yêu cầu thiết yếu là phải tăng vốn.
Mặt khác, để phục vụ cho sự phát triển của các công ty con cũng cần phải có vốn. Với những nguyên nhân trên, ông Hiển cho rằng phương án trả cổ tức bằng cổ phiếu là khả thi nhất.
Còn vì sao SHB không trả cổ tức bằng tiền mặt do ngân hàng đã nhận sáp nhập Habubank. Khi sáp nhập số khoản nợ của Habubank có liên quan đến Vinashin đã được bán cho VAMC và trích lập dự phòng trong 8 năm.
Trong khi đó, Ngân hàng Nhà nước lại có Thông tư 08 quy định về việc những tổ chức tín dụng có trái phiếu tại VAMC trên 5 năm sẽ không được chia cổ tức.
Hiện chưa thấy động thái gì của SHB về phương án tăng vốn. Song với giá cổ phiếu đang rất èo uột mà SHB còn tính đến chuyện phát hành cổ phiếu thì không biết độ pha loãng sau điều chỉnh sẽ còn đi về đâu, đặc biệt khi mà tình hình kinh doanh của SHB vẫn thiếu ổn định.
Thực tế, xét theo phương pháp định giá thu nhập thì P/E của SHB hiện chỉ đang ở mức 4,3x, trong khi ngành ngân hàng đang được giao dịch với mức định giá trên 8x. Vậy đây có phải là một cổ phiếu rẻ?
Đáng lưu ý, vấn đề hiện nay của SHB chính là chất lượng tài sản. Tại thời điểm cuối tháng 9/2019, tổng tài sản của SHB hơn 299.697 tỷ đồng, thuộc nhóm quy mô trung bình trong hệ thống ngân hàng niêm yết. Tuy nhiên, cơ cấu nguồn vốn của SHB lại thuộc loại kém vững chắc khi tỷ lệ vốn chủ sở hữu trên tổng tài sản chỉ đạt 5,36%, thuộc hàng thấp nhất.
Chính điều này đã khiến SHB buộc phải tăng vốn để cải thiện hệ số CAR, cũng như những gì mà người đứng đầu nhà băng này chia sẻ là đáp ứng tiêu chuẩn Basel 2.
Còn về kế hoạch kinh doanh năm 2019, SHB dự kiến năm nay sẽ thu hồi được 3.500 tỷ đồng nợ xấu, và đây sẽ trở thành động lực chính giúp ngân hàng hoàn thành kế hoạch kinh doanh cao đã đặt ra với mức tăng trưởng lợi nhuận trước thuế 3.068 tỷ đồng, tăng 47% so cùng kỳ.
Ngân hàng cũng cam kết sẽ thực hiện trích lập dự phòng rủi ro đầy đủ, trong đó trích lập cho các khoản nợ đã bán VAMC năm 2019 dự kiến 2.164 tỷ đồng. Tính trong 9 tháng 2019, SHB đã thực hiện được gần 74% kế hoạch lợi nhuận đề ra khi đạt 2.260 tỷ đồng và tăng 11% so cùng kỳ.
Đáng lưu ý, trong kết quả kinh doanh khả quan 9 tháng qua phần nào nhờ sự hỗ trợ rất lớn từ việc ngân hàng không trích lập chi phí dự phòng rủi ro tín dụng trong quý 1/2019, còn quý 2 và 3 chỉ trích lập hơn 1.000 tỷ đồng.
Về nợ xấu, kể từ sau ngày sáp nhập với Habubank năm 2012, SHB đã nâng cao lên được rất nhiều quy mô tài sản, tuy nhiên con số nợ xấu cũng tăng lên một cách nhanh chóng. Tính đến 9 tháng 2019, nợ xấu của nhà băng này tăng mạnh 39% lên mức 7.227 tỷ đồng, cao hơn rất nhiều so với con số lợi nhuận đạt được. Trong đó, nợ dưới tiêu chuẩn (nhóm 3) gấp 2,3 lần và nợ nghi ngờ (nhóm 4) tăng 61% so với đầu năm. Do đó, tỷ lệ nợ xấu trên dư nợ cho vay của ngân hàng SHB tăng lên mức 2.86% so với mức 2.4% hồi đầu năm.
Nói thế để thấy rằng, lợi thế cạnh tranh của SHB không bằng các nhà băng khác. Do đó giá cổ phiếu SHB vẫn loanh quanh dưới mệnh giá có lẽ là điều dễ hiểu, nhất là khi vẫn chưa thấy triển vọng nào đặc biệt từ nhà băng này. Việc giá cổ phiếu chìm sâu dưới mệnh giá khiến ngân hàng rất khó thành công trong vi
ệc phát hành cổ phiếu để tăng vốn.
