Giảm thiểu rủi ro do biến đổi khí hậu: Đô thị cần làm gì?

 Đô thị đang phải đối mặt với những thử thách về môi trường lớn nhất từ trước đến nay. Trong 150 năm qua, đô thị với những hoạt động của nó đã làm thay đổi sự cân bằng của hành tinh.

Trong một cuộc tọa đàm về đô thị và biến đổi khí hậu (BĐKH) gần đây của các nhà khoa học hàng đầu thế giới đã nêu rõ: Đô thị đóng vai trò trung tâm trong việc giải quyết vấn đề này, bởi thành phố có liên quan trực tiếp với BĐKH như bão, lượng mưa, lũ lụt, hạn hán, sóng nhiệt và các sự kiện thời tiết cực đoan khác. Vậy đô thị cần phải làm gì để thích ứng với BĐKH?

Hiện trạng đô thị ngày nay

Theo báo cáo mới đây của Chương trình dân số của LHQ, năm 1800 mới chỉ có khoảng 2% dân số thế giới sinh sống tại các đô thị, tới năm 1950, tỷ lệ này đạt mức khoảng 30%. Hiện nay, khoảng một nửa dân số của hành tinh là các thị dân và cứ sau mỗi ngày lại có thêm 180 nghìn người nhập cư vào các thành phố. 

Đến năm 2050, số cư dân thành thị sẽ chiếm 2/3 trên tổng dân số toàn cầu và 80% GDP của toàn bộ nền kinh tế thế giới. Cũng theo bản báo cáo này thì hiện 20% dân số thế giới đang sinh sống và làm việc tại 600 thành phố lớn nhất hành tinh với 60% GDP toàn cầu.

Đô thị đang phải đối mặt với những thử thách về môi trường lớn nhất từ trước đến nay. Trong 150 năm qua, đô thị với những hoạt động của nó đã làm thay đổi sự cân bằng của hành tinh. Người dân đô thị đã đốt cháy một lượng lớn nhiên liệu hóa thạch như than, dầu, khí đốt; đồng thời nuôi một lượng lớn các loại động vật thải ra lượng lớn khí mê-tan; và chặt phá những cánh rừng rộng lớn, làm giảm sự hấp thu khí carbon dioxide từ không khí một cách tự nhiên. Bên cạnh đó là rất nhiều hoạt động khác của người dân dẫn đến tình trạng BĐKH.

Thích ứng để giảm thiểu rủi ro

Các đô thị cần áp dụng các biện pháp thích ứng để giảm thiểu rủi ro từ BĐKH. Ngoài thiệt hại về người, các sự kiện thời tiết cực đoan gây ra thiệt hại lớn cho tài sản và cơ sở hạ tầng, dẫn đến thiệt hại kinh tế lớn cho đô thị đó. Dự đoán mực nước biển dâng cho thế kỷ này có thể dao động giữa 18cm và 2m và các thành phố như Kolkata, Mumbai, Dhaka, Quảng Châu và TP.HCM nằm trong số các đô thị chịu ảnh hưởng nhiều nhất. Khu vực dễ bị tổn thương cần được phân định theo mức độ rủi ro đối với những trận lũ lụt, hạn hán và những rủi ro thiên tai khác. Tiêu chí sử dụng đất và phát triển đô thị cần phải điều chỉnh ngay cho những khu vực trên.