Hợp đồng lao động là gì?
Căn cứ theo quy định tại điều 15 Luật Lao động thì hợp đồng lao động là sự thỏa mãn giữa người lao động và bên sử dụng lao động về việc làm có trả lương, điều kiện làm việc, quyền và nghĩa vụ của các bên theo thỏa thuận nhất định.
Từ đó, chúng ta thấy hợp đồng lao động có hai đặc điểm nổi bật. Thứ nhất, hợp đồng lao động thể hiện sự tự nguyện, bình đẳng và thiện chí hợp tác giữa hai bên. Trước khi đi đến ký kết hợp đồng, hai bên sẽ có những buổi thảo luận để đưa ra những thỏa thuận cuối cùng đáp ứng nhu cầu của mình và được đối phương chấp thuận.
Thứ hai, hợp đồng lao động thể hiện sự tự do khi tham gia giao kết hợp đồng. Ở đây được hiểu là hai bên được tự do giao kết hợp đồng miễn sao không trái với pháp luật và chuẩn mực đạo đức.
Có bao nhiêu loại hợp đồng lao động?
Theo quy định tại điều 22 Bộ Luật Lao động, hợp đồng lao động phải được giao kết theo một trong 03 loại sau đây:
– Hợp đồng lao động không xác định thời hạn: Loại hợp đồng này được hiểu là ở đó hai bên không xác định thời gian chấm dứt hiệu lực của hợp đồng.
– Hợp đồng lao động xác định thời hạn: Là hợp đồng mà trong đó hai bên xác định thời điểm chấm dứt hiệu lực của hợp đồng trong khoảng thời gian từ đủ 12 tháng đến 36 tháng.
– Hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc công việc có thời hạn dưới 12 tháng.
Khi hợp đồng có thời hạn đến thời điểm chấm dứt hiệu lực mà người lao động vẫn muốn tiếp tục làm công việc này thì trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày hợp đồng hết hạn, hai bên phải tiếp tục ký bản hợp đồng lao động mới, nếu không kí hợp đồng lao động mới thì hợp đồng đã giao kết theo loại hợp đồng lao động xác định xác định thời hạn sẽ trở thành hợp đồng lao động không thời hạn và hợp đồng đã giao kết theo loại hợp đồng mùa vụ sẽ trở thành hợp đồng lao động xác định thời hạn với thời gian là 24 tháng.
Trong trường hợp hai bên ký kết hợp đồng lao động mới thì hợp đồng xác định thời gian cũng chỉ được ký kết thêm 01 lần,sau đó nếu người lao động vẫn tiếp tục làm việc thì phải ký kết hợp đồng lao động không xác định thời hạn.
Người lao động và sử dụng lao động không được giao kết hợp đồng theo mùa vụ hoặc theo một công việc có thời gian dưới 12 tháng để làm những công việc có tính chất từ 12 tháng trở lên, trừ các trường hợp phải tạm thời thay thế người lao động đi thực hiện nghĩa vụ dân sự, nghỉ theo chế độ thai sản, ốm đau, tai nạn xảy ra trong quá trình lao động và nghỉ việc có tính chất tạm thời.
Những nội dung chủ yếu của các loại hợp đồng lao động?
Những nội dung này được quy định cụ thể tại khoản 1 Điều 23 bộ Luật Lao động và Điều 4 Nghị định 05/2015/NĐ – CP, bao gồm:
Đầu tiên là về tên và địa chỉ của người sử dụng lao động.
Tên doanh nghiệp hay tổ chức sử dụng lao động theo giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, tổ chức, trường hợp là cá nhân thuê mướn sử dụng lao động thì ghi họ và tên người sử dụng lao động theo chứng minh nhân dân hoặc hộ chiếu được cấp.
Địa chỉ của doanh nghiệp, tổ chức thuê mướn, sử dụng lao động được ghi theo giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, hoặc giấy chứng nhận đầu tư hoặc quyết định thành lập cơ quan, tổ chức theo quy định của pháp luật.
Họ và tên, ngày tháng năm sinh, số chứng minh nhân dân hoặc hộ chiếu, địa chỉ cư trú, chức danh trong doanh nghiệp, tổ chức sử dụng lao động của người giao kết hợp đồng lao động bên phía người sử dụng lao động theo quy định tại Khoản 1 Điều 3 trong Nghị định này.
Thứ hai là số chứng minh nhân dân hoặc giấy tờ hợp pháp khác của người lao động
Người lao động có thể ghi số chứng minh nhân dân hoặc hộ chiếu của mình ở mục này.
Số giấy phép lao động, ngày tháng năm cấp, nơi cấp giấy phép lao động của cơ quan có thẩm quyền cấp đối với lao động là người nướ
c ngoài làm việc tại Việt Nam;
Văn bản đồng ý việc giao kết hợp đồng lao động của người đại diện theo pháp luật đối với người lao động từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi.
Họ và tên, ngày tháng năm sinh, giới tính, địa chỉ nơi cư trú, số chứng minh nhân dân hoặc số hộ chiếu của người đại diện theo pháp luật của người dưới 15 tuổi;
Văn bản của người dưới 15 tuổi đồng ý để người đại diện theo pháp luật của mình giao kết hợp đồng lao động.
Thứ ba là công việc và địa điểm làm việc. Tại mục này, cần phải ghi rõ ràng công việc mà người lao động phải thực hiện và địa điểm thực hiện công việc.
Thứ tư, cần xác định chính xác thời hạn của hợp đồng lao động. Hợp đồng cần được ghi rõ ngày bắt đầu và ngày chấm dứt.
Thứ năm quy định về mức lương và hình thức trả lương, thời hạn trả lương, phụ cấp lương cũng như các khoản bổ sung khác. Tại mục này người lao động và sử dụng lao động cần thảo luận một cách rõ ràng để tránh những bất đồng về sau.
Thứ sáu về chế độ nâng ngạch, nâng bậc, nâng lương, bao gồm: điều kiện, thời gian, thời điểm, mức lương sau khi nâng bậc, nâng lương mà hai bên đã thỏa thuận.
Thứ bảy là thời gian làm việc, thời gian nghỉ ngơi nghỉ ngơi: một tháng có bao nhiêu ngày nghỉ có phép? Chế độ nghỉ lễ tết được hưởng điều kiện gì? Thời gian làm việc trong ngày? Điều này cần được ghi cụ thể trong hợp đồng lao động.
Bên cạnh đó, vấn đề trang bị an toàn là cần thiết, đặc biệt nếu người lao động phải làm việc trong môi trường độc hại, ảnh hưởng đến sức khỏe.
Nội dung tiếp theo là bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp và bảo hiểm y tế cho người lao động. Hợp đồng lao động cần phải nêu rõ mức hỗ trợ của người sử dụng lao động đối với các loại bảo hiểm này.
Cuối cùng là những quy định về đào tạo, nâng cao trình độ kỹ năng nghề của người lao động trong quá trình tham gia lao động theo hợp đồng. Người lao động cần làm rõ mức phí đào tạo người sử dụng lao động hỗ trợ là bao nhiêu? Các điều kiện hỗ trợ trong quá trình học tập nâng cao tay nghề?
Hiểu rõ về các loại hợp đồng lao động sẽ giúp người lao động cũng như người sử dụng lao động bảo vệ được lợi ích hợp pháp của mình. Vì vậy, mỗi chúng ta hãy trang bị cho mình những kiến thức về pháp luật vừa để bảo vệ bản thân cũng như góp phần giúp xã hội ngày một công bằng và phát triển.
